Пәтер иелерінің кооперативі (ПИК)

ПИК-тің басқару органдары

ПИК-тің басқару органдары болып төмендегілер саналады:

1. ПИК кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының (пәтер иелерінің) жоғары органы болып табылады, және оның айрықша құзыретіне келесі сұрақтар кіреді: кооператив басқармасының төрағасын, басқарма мен тексеру комиссиясының мүшелерін сайлау және босату, оларға сыйақы берілу шешімі, жыл сайынғы есебін, жылдық бюджетін және кооперативтің шығыстар сметасын бекіту. Жалпы жиналыс жылына кемінде 1 рет өткізіледі, және де қатысып отырған жалпы пәтер иелерінің саны 50% кем емес болған жағдайда ғана заңды деп есептеледі. Шешім қабылдау үшін жиналысқа қатысып отырған кооператив мүшелерінің немесе олардың сенім білдірген адамдарының даусының үштен екісі талап етіледі. Жалпы жиналыс ПИК қызметіне қатысты кез келген сұрақтарды қарастыруы мүмкін.

2. Басқарма төрағадан, сондай-ақ құрылтайшылар жиналысында тұрғындардың мүдделерін қорғайтын екі және одан да көп тұлғадан тұрады. Басқарма мүшелері осы уйде ұзақ уақыт бойы тұрып келе жатқан тұрғындардың сеніміне кірген, және өз кондоминиумінің барлық кемшіліктерін білетін бастамашылық адамдар болуы тиіс. Басқарманы ПИК-тің жалпы басшылығы жүзеге асырады, ПИК-тің атынан шартқа тұрады, қызметкерлерді жұмысқа қабылдайды және т.б. жұмыстарды жасайды.

3. Тексеру комиссиясы – пәтер иелерінің жалпы жиналысында таңдалған үй тұрғындарының басым бөлігі сенетін тұлғалар болып табылады. Бірақ бұл комиссияға мүшелік ете алмайтындар: құрылтайшылардың отбасы мүшелері, басқарма мүшелерінің (құрылтайшылардың) өздері немесе ПИК құрылтайшыларымен бірге тұратын пәтер иелері. Егер кооператив кемінде он мүшені біріктіретін болса, ревизиялық комиссияның орнына ревизор сайлана алады.

Егер сізде ПИК-ке төленіп жатқан ақшаның қайда кетіп жатқаны күмән тудырса, тексеру комиссиясына жүгінуге болады. Егер тексеру комиссиясы ПИК-тің қызметінде өрескел бұзушылық анықтаса - сотқа жүгініңіз, сондай-ақ тұрғындар жалпы жиналыста ПИК басқармасының мүшелерін қайта сайлауға құқылы. Егер де тексеру комиссиясы тұрғындардың сенімінен айырылса, аудиторлық тексеру жүргізу қажет.

ПИК төрағасы лауазымына кандидаттарға қойылатын талаптар

Пәтер (бөлме) иелері кооперативі төрағасы лауазымына кандидат келесі талаптарға сай болы керек:

1. тиісті мамандығына сәйкес жоғары (немесе жоо-дан кейінгі) білімі болуы;
2. басшылық лауазымдарда ұйымда бес жылдан кем емес жұмыс тәжірибесі болуға тиіс және (немесе) жұмыс тәжірибесі кондоминиум объектілеріне қызмет көрсету саласында екі жылдан кем болмауы керек;
3. жұмысына керекті Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасын білу;
4. жедел басқару шешімдерін қабылдау және орындау, жұмысты жоспарлау және бақылау, іскерлік келіссөздерді жүргізу, көпшілік алдында сөз сөйлеу және т.б. қызметтерге икемі болуы керек.

ПИК басқармасының төрағасы жалпы жиналысының шешімімен сайланады.

ПИК-тің міндеттері

1. Ағымдағы жөндеу жұмыстарына қызмет көрсету:

• түйістерін бітеулеу, ойымдарды және қабырғадағы жарылуларды бүтіндеу (өтінімдер бойынша);
• шатырлардан ағуды жою жөніндегі жұмыстардың барлық түрлері (толық ауыстырудан басқа);
• барлық үй-жайларда сылау-сырлау жұмыстарының барлық түрлері (бес жылда бір рет);
• сүйеніштерді жөндеу, сынған әйнектерді ауыстыру және кіреберіс есіктерді жөндеу.

2. Жылыту жүйелеріне қызмет көрсету:

• жылыту жүйелерін жөндеу және пайдалану;
• жылыту жүйелерін қосу және ағыту (күз, көктем, апатты, режимдік);
• жылыту жүйелерін маусымдық өшіру (көктемде), маусымдық ажырату кезеніңде жылыту жүйелерінің жағдайынтексеру;
• іске қосу және режимдерді өзгерту кезінде жылыту жүйелерін реттеу;
• жылыту жүйелерінде болмашы ақаулықтарды жою (артта қалған жылу оқшау учаскелерін, жабын қабатын бекіту, ағуды жою, лайұстарды, бекітпе және реттегіш арматураны қақтан және тұз шөгінділерінен тазалау, былқылдақ магистральдық құбырларының астындағы тіректерді бекіту);
• құбыр желісіндегі жылылықты оқшаулау;
• жылыту жүйелерін гидравликалық шаю.

3. Сумен жабдықтау түйіндеріне қызмет көрсету:

• жеке жылу пунктін айына 2 рет қысым температурасын, ығысу коэффициентін өлшеп тексеру;
• жылыту кезеңі басталып және аяқталған кезінде ыстық сумен қамту режиміне ауыстыру;
• ілмектіжәне реттеуші арматураның салмаларын ауыстыру;
• суық және ыстық сумен жабдықтау құбырларының жекелеген учаскелерін 1 метрге дейін ауыстыру;
• лайұстарды, бекітпе және реттегіш арматураны қақтан және тұз шөгінділерінен тазалау;
• дросселдік органдарды ауыстыру (шүмектер, стақандар, шайбалар) және қажет болған жағдайда оларды түзету;
• ағуды жою;
• қозғалған тіректерді бекіту.

4. Санитарлық-техникалық түйіндерге қызмет көрсету:

• жертөледегі кәрізді тазалау;
• бұрандалы байланыстардағы ағуды тоқтату;
• шыраға тығыздамаларды толтыру;
• әр түрлі саңылауларды бітеу;
• жер асты бөлмелерінен суды ағызу;
• бөгеттердегі саңылауларды қоса алғанда суық, ыстық сумен қамту тікқұбырының учаскелерін ауыстыру;
• жер асты бөлмелерін және басқа ортақ пайдалану орындарын дератизациялау, дезинфекциялау, дәрілеу қызметтерін шақыру және төлеу.

5. Электр-техникалық қамтуға қызмет көрсету:

• басты тарату қалқандарында күйіп кеткен сақтандырғышты ауыстыру;
• кіреберістерді жарықпен қамтамасыз ету, бірінші қабаттағы және кіреберістегі электр шамдарын ауыстыру;
• апаттық-диспетчерлік қызметті шақыру және қызметтерін төлеу (шарттар және өтінімдер бойынша);
• бас тарату қалқанындағы және қабаттық қалқандағы ноль фазалы жанып кеткен сымдарды қалпына келтіру;
• кезекші жарықты күшейту;
• кезекті жарықтың ажыратқыштарын ауыстыру.

6. Үй маңындағы аумақты тазалау:

• тұрғын үйден жаңбыр суларын бұруды, су бұру құрылғыларының дұрыс жағдайын қамтамасыз ету;
• қарды шығару, жүргінші жолдарындағы мұзды жою, қысқы маусымда жаяу жүргінші жолдарына құм дайындау мен төсеу;
• қоқыс шығаруды шақыру және төлеу;
• көгалды тазалау, оны шабу;
• шатырды қоқыстан, ластанудан және жапырақтардан тазалау.

7. Әкімшілік міндеттері:

• пәтер иелерінің жиналыстары, жазбаша сауалнамалар алуды ұйымдастыру, соның ішінде қызмет көрсету сапасы бойынша өтініштер мен шағымдарды қарау;
• ҚР тұрғын үй заңнамасына сәйкес кондоминиум нысанының мазмұны және басқаруға байланысты техникалық құжаттамалар, сондай-ақ бухгалтерлік, қаржылық, салықтық және статитистикалық есепке алу мен есептілік құжаттамаларын жүргізу;
• тұрғындардың үй коммуникацияларының кем дегенде бірін пайдалануға кедергі жасайтын техникалық жұмыстар өткізу туралы хабардар ету;
• кондоминиум объектісіне ағымдық және жинақтау шоттарын ашу;
• жасалған шарттарға сәйкес сервистік қызметтің субъектілері, мердігерлердің жұмыстары мен қызметтерін қаржыландыру;
• пәтер иелерін, сондай-ақ жалға берушілерді тіркеу.

ПИК тұрғындардың пәтер ақы төлемдерін қайда жұмсайды?

ПИК шығындары тұрғындар (пәтер иелері) жиналысында бекітіледі, сондықтан не үшін ай сайынғы төлем алынатыны мен ПИК-тің қандай жұмыстарды атқаратынынан хабардар болу үшін әр тұрғын жиналысқа қатысуы керек.

Үйлер, қабаттар, кіреберістер саны, құрылымдық ерекшеліктер, алаңдар және үй маңы аумағын көгалдандыру және құрылыстың өзге де жеке ерекшеліктеріне байланысты олардың техникалық жағдайды және физикалық тозу деңгейі кондоминиумдердің ортақ мүлкін ұстауға шығындар тізбесі ерекшеленуі мүмкін.
Жарналар мөлшері үй иелерінің жалпы жиналысындағы әзірленген жобалық-сметалық құжаттама негізінде анықталады
ПИК-ке міндетті төлемдерді кешіктіруде әрбір кешіктірілген күн үшін өсімақы есептеледі. Егер тұрғын төлемнің белгіленген күнінен кейін үш айдың ішінде мерзімі өтуін негізді себептерсіз төлеуден бас тартса, кооператив қарызды мәжбүрлеп төлету туралы сотқа жүгінуге құқылы.

ПИК қандай есептер ұсынуы тиіс?

ПИК жұмысы пәтер иелері үшін неғұрлым айқын болса, басқарма төрағасы пәтер иелерінің сұранысы бойынша ақша қаражаттарын пайдалану туралы есепті тоқсанына бір реттен кем емес ұсынуы тиіс. Есептің қорытындылары үй тұрғындарының жалпы жиналысында жарияланады.

Сондай-ақ тұрғындар ревизиялық комиссиядан кооперативтің қаржы-шаруашылық қызметін тексеру актісін талап етуге құқылы. Ревизиялық комиссия кооператив басқармасының жыл сайынғы есебі бойынша және табыстар және шығындардың басқарма ұсынған жылдық сметасы бойынша қорытынды береді.

Егер сіз ПИК қызметіне риза емес болсаныз?

Егер де ПИК жұмысын нашар орындаса, кооператив басқармасының немесе оның төрағасының әрекеттеріне кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында шағымдануға болады, яғни ПИК мүшелері басқарма немесе кооператив төрағасының қайта сайлану мәселесін көтеруге құқылы.

ПИК-ке бағынатын жалғыз орган - ПИК мүшелерінің жалпы жиналысы, ал барлық кооператив емес, жекелеген үйлер мәселелеріне қатысты - үй-жайлардың (пәтерлердің) иелерінің жалпы жиналысы.
Сондай-ақ, меншік иелері жалпы жиналыста бір ПИК-тен басқасына ауысу туралы шешім қабылдауға, не басқарушы компания таңдауға не басқарушы шақыруға құқылы. Барлығы ПИК мүшелері болып табылатын меншік иелерінің қалауына байланысты. Оның үстіне олар басқа ПИК-ке үйге қызмет көрсетуді қабылдауға өтініш білдіруі мүмкін. Бірақ мұндай жағдайда келісім қабылданғаннан кейін ғана жиналыс өткізіп, басқа ПИК-ке өту керек.

Осылайша, заң жүзінде барлық бастама пәтер иелерінің өздеріне беріледі.

Жалпы жиналыс өткізілуі

Жиналыс объектті басқару огранының бастамасымен және пәтер иелерінің талабымен өткізіледі. Жергілікті атқарушы органдардың басқару органын таңдау мәселесін шешу үшін пәтер иелерінің жиналысын өткізуге бастамашылық ету құқығы бар.

Пәтер иелерінің жиналыстарында кондоминиум объектін басқару мен қалпында ұстаумен байланысты мәселелердің шешімдері қарастырылып қабылданады.Пәтер иелерінің жиналысын ұйымдастыру тәртібі әр кондоминиум объекті үшін жеке іске асырылады. Пәтер иелерінің жиналыстары аудио-бейне жазбамен өткізіле алады.

Пәтер иелерінің жалпы жиналысы қалай өткізіледі?

Пәтер иелері жиналысының бастамашылары он күннен кем емес мерзімде барлық иелерге алда тұрған жиналыстың күні, орны мен қаралатын мәселелер тәртібі туралы алдын-ала хабар береді.

Жиналыс өткізілуі туралы пәтер иелеріне хабарландыру мемлекеттік және орыс тілінде жазылған хабарламалардың кіреберістерде, лифттерде және тағы басқа көз жетерлік орындарда ілінуі мен, қол жетімді болса, интернет-ресурстары арқылы жасалады.

Жиналыстың өткізілуі үшін пәтер иелерінің арасынан төраға мен хатшы сайланады. Төраға мен хатшы иелердің қолтаңбаларын жинау арқылы жиналысқа келген адамдардың санын тіркейді. Тіркеу қағазының ішінде жиналыс мәселелері, өткізілетін күні, пәтер иелерінің мекен-жайы мен сауалнамалық деректері, сондай-ақ пәтер иесінің қолтаңбасы бар баған болуы тиіс. Жиналыс төрағасы өткізілетін жиналыстың мәселелер тәртібін жариялайды. Жиналыс тәртібін мақұлдау үшін төраға пәтер иелеріне дауыс беруді ұсынады. Дауыстарды есептеу арқылы төраға дауыс беру қорытындысын жасайды. Жиналған пәтер иелерінің жартысынан көбі қолдаушы дауыс берсе, жиналыс тәртібі мақұлданған деп саналады. Дауыстар есептеу нәтижесінде жиналыс тәртібі өзгерсе, төраға жаңа жиналыс тәртібін жариялайды.

Төраға жиналған иелерге жиналыс тәртібіндегі әр мәселені талқылауды ұсынады. Төраға пәтер иелеріне жиналыс тәртібіндегі әр мәселе үшін дауыс беруді сұрайды. Төраға дауыстар есептеуін жасайды. Жиналғандардың үштен екісінен көбі қолдаушы дауыс берсе, берілген шешім қабылданған деп саналады.

Пәтер иелерінің жиналысы пәтерлердің жалпы санынан иелердің саны үштен екісінен кем емес болғанда ғана құқықты деп санала алады. Олардың санына салушыдан берілген пәтерлерде тұратын иелер де жатады. Егер пәтер иесіне бірнеше пәтер тиесілі болса, ол сәйкес дауыс санына ие болады. Бір пәтер бірнеше иеге тиесілі болса, дауыстардың есептелуі кезінде «бір пәтер - бір дауыс» қағидасы орын алады. Хатшы пәтер иелері жиналысының шешімін өкілетті органмен бекітілген үлгі бойынша хаттама түрінде рәсімдейді.

Пәтер иелері жиналысының хаттамасы тіркеу қағаздарымен бірге тігіліп нөмерленеді (хаттамаға тіркеу). Төраға мен хатшы жиналыс хаттамасына қол қояды. Жиналыс тоқсан сайынғы және жыл сайынғы есеп бойынша өткізілетін жағдайда, жиналыс хаттамасына қосымша тексеру комиссиясының қолы қойылады. Жиналыстар хаттамалары тіркеу қағаздары мен тоқсан сайынғы есептермен бірге интернет-ресурстарда көрсетіледі.

Жазбаша сауалнама қалай өткізіледі?

Пәтер иелері жиналысы өткізілген кезде кворумның жоқ болған жағдайында қайта жиналыс өткізу немесе жазба сауалнама жасау туралы шешім қабылданады. Қайта жиналыс өткізу немесе жазба сауалнама жасау туралы шешім жиналыста қабылданып хаттамада тіркеледі. Жазбаша сауалнама әр кондоминиум объекті үшін жеке өткізіледі. Жазбаша сауалнаманы ұйымдастыру үшін пәтер иелерінің санынан жауапты тұлғалар тағайындалады. Жауапты тұлғалар пәтерлерді аралап пәтер иелеріне дауыс беру қағаздарын береді.

Егер пәтер иесіне бірнеше пәтер тиесілі болса, ол жазбаша сауалнама өткізілу кезінде сәйкес дауыс санына ие болады. Бір пәтер бірнеше иеге тиесілі болса, сауалнама «бір пәтер - бір дауыс» қағидасы негізінде иелердің тек бірімен толтырылады. Хатшы пәтер иелері жиналысының шешімін өкілетті органмен бекітілген үлгі бойынша хаттама түрінде рәсімдейді.

Әр дауыс беру қағазында реттік нөмір, талқылауға енгізілген сұрақтар, пәтер иесінің мекенжайы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), қол қоятын орын мен сауалнама өткізілуі үшін жауапты тұлғалардың қолтаңбасы болуы тиіс. Дауыс беру қағазы орталық өкілетті органмен бекітілген үлгіге сәйкес болуы тиіс. Пәтер иесі дауыс беру қағазындағы сәйкес бағанға қол қою арқылы өз пікірін білдіреді. Пәтер иесінің мәселелерді қосымша оқып білу қажеттілігі бар болса, жауапты тұлғалар дауыс беру қағазын қалдыра алады. Қол қойылғаннан кейін пәтер иесі жауапты тұлғалардың қолдарына толтырылған дауыс беру қағазын тапсырады. Жазбаша сауалнама отыз күн ішінде өткізіледі.

Жазбаша сауалнама пәтер иелерінің жалпы санынан қатысқан иелердің саны үштен екісінен кем емес болғанда ғана құқықты деп санала алады. Олардың санына салушыдан берілген пәтерлерде тұратын иелер де жатады. Салушы пәтерді иеге бермеген жағдайда пәтерге тұратын тұлғалар сауалнамада қатыспайды.

Жазбаша сауалнаманың нәтижесі бойынша хаттамада дауыс беру қағаздары туралы жиынтық мәліметтер келтіріледі. Дауыс беру қағаздары хаттаманың міндетті қосымшасы болып табылады, олар пәтер иелерінің ортақ жиналысының хаттамасымен бірге тігіледі.

Жазбаша сауалнама арқылы қабылданған шешім барлық пәтер иелері үшін міндетті болып табылады. Жазбаша сауалнама отыз күн ішінде бітірілмесе, сондай-ақ жазбаша сауалнаманың соңына қарай оң шешімнің қабылдаңбауы жағдайында пәтер иелерінің қайта жиналысы жасалады, бастамашылар жиналыстың өткізілуі туралы пәтер иелеріне аз дегенде он күн қалғанда хабар береді. Жиналыста тәртіпті сақтау үшін жиналыс бастамашылары ішкі істер органдарына жүгіне алады.

Кондоминиум объектін қалай тіркеу керек?

Тұрғын үй заңнамасы бойынша кондоминиум объекті құрылған күннен кейін он бес жұмыс күні ішінде біртұтас кешен ретінде тіркелуі қажет, ПИК (пәтер иелерінің кооперативі - үйдің басқару органы) кондоминиум объектін тіркеумен байланысты міндеттерін атқаруы тиіс. Кондоминиумның пайда болу кезі үйдің қолданысқа енгізілу кезінен басталып саналады, ПИК Заң нормаларын сақтауы тиіс.

Құрылған күннен бастап 15 күн ішінде кондоминиум объектінің басқару органы кондоминиум объектінің тіркелуіне байланысты міндеттерін атқаруы тиіс. Кондоминиум объектінің тіркелуі іс жүзінде пәтер иелері үшін көп қабатты тұрғын үйдін ортақ мүлігіне үлестік меншік құқығының заңды бекітілуі болып табылады. Кондоминиум объектінің тіркелуіне дейін ортақ мүлікке қатысты мәмілелер заңды күшіне енбейді, жеке(бөліспелі) меншікте (затқа құқығы басқа) болып табылатын ортақ мүліктегі үлеспен байланысты мәміленің құрылуы кезіндегі мәміленің жасалған болып саналатын жағдайларын қоспағанда. ПИК және басқа басқару ограндары тұрғындардың әрекетсіздігімен қолданып кондоминиум объектілерін тіркемейді. Осыдан олардың қызмет ашықтығымен байланысты барлық мәселелер туындайды. ПИК тіркеу жоқтығын желеуретіп есептеме бермейді, шоттар ашпайды (жинақ шоттары мен ағымдары шоттар), тұрғындардың рұқсатысыз ортақ қолданыстағы жайларды жалға береді. Дегенмен, кондоминиум объекті тіркеуінің жоқтығы ПИК қызметі бойынша ақпараттың тұрғындарға берілмеуі үшін негіз болып табылмайды. Тұрғындар белсендірек болып, кондоминиум объектін әділет органдарында тіркеу арқылы ортақ мүлікке құқығын заңды түрде бекітуі тиіс.

Кондоминиум объектінің мемлекеттік тіркелуі үшін мүшелермен (иелердің немесе кондоминиумның басқару органының өкілетті тұлғасымен) қозғалмайтын мүліктің (әғни көп пәтерлі үйдің) орналасқан жеріне сәйкес «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» ҰАҚ филиалы - «Халыққа қызмет көрсету орталығы» арқылы келесі құжаттар келтіріледі:

1. белгіленген үлгіге сәйкес жазбаша өтініш;
2. жер теліміне құқық белгілеуші және сәйкестендіруші құжаттары;
3. ортақ мүліктегі жеке үлестер есептелімі туралы келісім немесе формулаға сәйкес үлестер есептелімінің тізімдемесі;
4. кондоминиум мүшелерінің тұлғаны куәландыратын құжаттары;
5. қозғалмайтын мүлікке құқықтардың мемлекеттік тіркелуі үшін жасалатын алымның төленуін дәлелдейтін құжат.

Кондоминиум мүшелерінің ортақ мүліктегі үлес мөлшері екі баламалы әдіспен анықтала алады - мүшелердің келісімімен немесе формула арқылы есептеумен.

Кондоминиум құрылуын және оның әділет органдарында тіркелуін мақұлдау туралы иелердің ортақ жиналысының хаттамасы негізгі және міндетті құжат болып табылмайды.

Оның ішінде үшінші тұлғалар алдында, соның ішінде мемлекеттік және басқа ограндар, кондоминиум мүшелерінің мүддесіне өкілдік ететін тұлғаның сайлануы көрсетілуі мүмкін. Кондоминиум мүшелерінің ортақ жиналысының хаттамасын толтыратын және қол қоятын жиналыс хатшысы қабылданады.

Жиналыстың барлық қатысушылары хаттамаға қол қоюы тиіс. Жиналыс кворумы жай көпшіліктің, әғни кем дегенде иелердің 2/3 үлесінің қатысу жағдайында оңды деп саналады. Үлестердің есептелуі туралы келісімге бөліспелі мүліктегі тұрғын және/немесе тұрғын емес үй-жай иелері немесе олардың сенімді өкілдері қол қояды, әғни иелер өзара келісім арқылы үлестерін анықтайды.

Егер кондоминиумдегі үлестер формула арқылы есептелетін болса (бөліспелі (жеке) меншіктегі тұрғын және тұрғын емес жайдың пайдалы ауданының берілген тұрғын және тұрғын емес жайдың пайдалы аудандарының жиынына қатынасы) тізімдемеде иелердің (кондоминиум мүшелерінің) қолтаңбалары талап етілмейді. Бұл ретте есептеу дәлелдігі үшін қозғалмайтың мүлік (пәтерлер мен тұрғын емес жайлар) иелерінің өздері жауапты болады.

Қозғалмайтын мүлікке қүқық (құқық ауыртпалығы) мемлекеттік тіркеу кезінен пайда болады, кондоминиум объекті міндетті мемлекеттік тіркеуге тиісті болады. Кондоминиум объектін қалпында ұстау үшін жер телімінің кұжаттарын қарастырсақ, олардың екі түрі бар - құқық белгілеуші және сәйкестендіруші құжаттар.

Жер теліміне құқық белгілеуші құжат ретінде Алматы қаласы әкімдігінің кондоминиум мүшелеріне жер теліміне меншік құқығының берілу қаулысы, Алматы қаласы Әкімінің шешімі, немесе салушыдан кондоминиум мүшелеріне жер телімі бар құрылыстың жанадан салынған көп пәтерлі тұрғын үйлеріне қабылдау-тапсыру актісі бола алады.

Сәйкестендіруші құжат - жер теліміне меншік құқығының акті, ол құқық белгілеуші болып табылмайды. Көбінесе құқық белгілеуші құжатпен бірге беріледі немесе Салушымен тапсырылады.

Кондоминиум объектін тіркеу кезде ортақ мүліктің құрамы мен ортақ меншіктегі әр жай үшін құқық иесінің үлес мөлшері анықталады.
Кондоминиум объектінің басқару органы құрылған күннен бастап 15 жұмыс күні ішінде кондоминиум объектінің тіркеуімен байланысты міндетін орындауы қажет.